Misschien had je het nog niet door, maar het is vandaag vrijdag de dertiende! Dat leek me het perfecte moment om het te hebben over bijgeloof. Bijgeloof komt veel voor in de sport en daarom ging ik bij mezelf na: ben ik bijgelovig? Heb ik rituelen? Vandaag deel ik ze met jullie!
WAT IS BIJGELOOF?
Allereerst ben ik op zoek gegaan naar wat bijgeloof precies is en waarom dit zoveel voorkomt. Bijgeloof is het geloof in bovennatuurlijke machten en krachten. Het gaat over het aantrekken van geluk en het afweren van ongeluk door bepaalde handelingen of overtuigingen. Vroeger zorgde het bijgeloof ervoor dat bepaalde toevalligheden konden worden verklaard. Net als het geloof geeft bijgeloof ook een vorm van houvast en controle.
Eén van de meest bekende vormen van bijgeloof is het getal 13. Dit getal zou ongeluk brengen. Er zijn zelfs hotels en ziekenhuizen die geen 13e verdieping hebben. In vliegtuigen ontbreekt de dertiende rij. Er is zelfs een speciale naam voor de angst of weerzin tegen dit getal: triskaidekafobie. Persoonlijk heb ik deze angst gelukkig niet. Ik kan me wel goed voorstellen dat wanneer je iets overkomt, in combinatie met het getal 13, dat je hierdoor dit bijgeloof zult hebben.
BIJGELOOF IN (TOP)SPORT
Bijgeloof komt veel voor in de (top)sport. Zo deed ik, toen ik nog wedstrijden schaatste, altijd eerst mijn rechter schaats aan en daarna pas de linker. Hier hield ik heel strikt aan vast. Dit zie je ook veel bij andere sporters. Volgens sportpsychologen heeft bijgeloof in de sport alles te maken met onzekerheid. Deze vaste handelingen en rituelen zorgen voor houvast en controle. Een opmerkelijk voorbeeld van bijgeloof in de topsport is van voetballer Eder Loko. Hij plast voor elke wedstrijd in zijn voetbalbroekje. Dit is ontstaan nadat hij een keer zo nodig moest voor een wedstrijd, dat hij het heeft laten lopen. Nog geen dertig seconden later scoorde hij een doelpunt. Sindsdien plast hij iedere keer voor de wedstrijd in zijn broek.
Al van jongs af aan ben ik gewend om mee te doen aan wedstrijden. Tijdens het schaatsen had ik al veel kleine vormen van bijgeloof. Naast dat ik een vast ritueel had omtrent het aantrekken van mijn schaatsen, had ik ook bijgeloof rondom eten. Ik presteerde erg goed op broodjes pure hagelslag. Sindsdien bleef dat voor mij één van de beste maaltijden voor een wedstrijd. Ook had ik bepaalde rekoefeningen, die ik in een vaste volgorde wilde uitvoeren en speciale muziek, die ik voor een wedstrijd wilde luisteren. Alles deed ik voor een goede wedstrijd!
Nu schaats ik niet meer, maar mijn bijgeloof tijdens wedstrijden blijft. Ik merk dat ik ook kleine vormen van bijgeloof heb bij het hardlopen. Het strikken van de veters is bijvoorbeeld gebleven. Grappig genoeg is het wel omgekeerd. Zo strik ik voor het hardlopen eerst mijn linkerschoen en daarna pas de rechter. Verder drink ik altijd bietensap in aanloop naar een marathon. Of dit nu echt effect heeft? Ik schreef er ooit een artikel over. Het effect zit misschien vooral tussen mijn oren en daarom houd ik er ook aan vast. Ook wil ik speciale sokken aan. Momenteel heb ik dit met sokken, die ik tijdens goede trainingen in aanloop naar een marathon ook gedragen heb. Deze sokken moeten en zullen gedragen worden tijdens die marathon.
Ik moet ook altijd nog een laatste keer, vlak voor de start, naar het toilet. Zelfs als ik niet hoef, moet ik toch gaan van mezelf. Anders kan ik niet met een goed gevoel in het startvak gaan staan. In het startvak check ik altijd mijn veters. Ik trek ze dan extra strak, zodat ze niet los zullen gaan. Ook moet ik altijd mijn rug nog even kraken voor het startschot.
Qua voeding houd ik heel erg vast aan bepaalde producten, maar ik vraag me af of dit echt bijgeloof is. Ik denk dat dit met het hardlopen ook vooral heel veilig is. Tijdens het hardlopen kun je gauw klachten krijgen rondom je maag en darmen. Het is dus ook echt belangrijk om bekende en veilige voedingsproducten te kiezen. Je weet dan precies hoe je lijf daarop reageert.
Eigenlijk is bijgeloof zo gek nog niet. Het is juist heel veilig en kan je houvast en controle geven. Het zorgt ervoor dat je minder last hebt van onzekerheden. Ook geeft het een vertrouwd gevoel. Of het echt werkt? Dat weet niemand. Als je je hierdoor sterker en zekerder voelt, dan werkt het sowieso!
Ben jij bijgelovig? Aan welke rituelen en handelingen houd jij je vast? Laat het me hieronder weten in de comments! Ik ben benieuwd.